Hoog kaliumgehalte: wat kan ik doen?

Een te hoog kaliumgehalte in je bloed – ook wel hyperkaliëmie genoemd – kan zorgen voor ernstige gezondheidsklachten. In dit artikel lees je alles over een te hoog kalium.

Wat is kalium?

Kalium is een mineraal dat samen met natrium (zout) je vochtbalans en bloeddruk regelt. Kalium is verantwoordelijk voor het samentrekken van de spiervezels en de geleiding van zenuwprikkels. Natrium en kalium zijn van elkaar afhankelijk. Normaal gesproken is het lichaam in staat om voor de juiste kaliumbalans te zorgen. Het zijn met name de nieren die de hoeveelheid kalium bewaken. We verliezen maar heel weinig kalium door te zweten. Vrijwel al het kalium verlaat ons lichaam via onze ontlasting (ten minste negentig procent plas je uit).

Kalium is normaliter in evenwicht aanwezig in je lichaam. Echter als je kaliumgehalte te laag is (hypokaliëmie) of te hoog (hyperkaliëmie), dan kan dit klachten veroorzaken. Een te hoog kaliumgehalte veroorzaakt bijvoorbeeld spierkrampen en hartritmestoornissen die in het ergste geval kunnen leiden tot een hartstilstand. Wanneer het kaliumgehalte in je bloed te hoog is, dan gaat het allereerst om een antwoord op de volgende vragen: wat is de oorzaak en is behandeling noodzakelijk? Dit zijn vragen die je huisarts kan beantwoorden na een nader onderzoek.

Wat veroorzaakt een te hoog kaliumgehalte?

Bij een te hoog kaliumgehalte kan de oorzaak in verschillende hoeken gezocht worden. Zo kan er sprake zijn van een nieraandoening, infectie, uitdroging of suikerziekte. Ook kan het gebruik van bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld tegen een hoge bloeddruk) leiden tot hyperkaliëmie.

Hoewel veel soorten groente en fruit kalium bevatten is het bijna onmogelijk om teveel kalium via je voeding binnen te krijgen. Ons lichaam is over het algemeen in staat het overschot aan kalium efficiënt uit te scheiden. Nederland heeft geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor de inname van kalium, maar een goede richtlijn is tussen de 3100 en 3500 milligram per dag. Amerikaanse richtlijnen gaan uit van een ADH van 4700 mg. Ter illustratie; in een aardappel zit ongeveer 794mg. Overigens kan het mineraal verloren gaan als groenten en aardappelen in te veel water worden gekookt. Toch kan het verstandig zijn om met je huisarts naar je voedingspatroon te kijken.

Ik heb een te hoog kaliumgehalte, wat nu?

Als je klachten ervaart die kunnen passen bij een te hoog kaliumgehalte, is dat altijd een reden om naar de dokter te gaan! Deze kan door middel van een simpel bloedonderzoek de hoeveelheid kalium in het bloed bepalen en het kaliumgehalte zo nodig herstellen. Op advies van de dokter kan besloten worden te stoppen met de medicatie die een te hoog kaliumgehalte veroorzaakt. Doe dit echter NOOIT op eigen houtje. Het volgen van een kaliumarm dieet is aan te raden. Een paar keer per week aardappelen laten staan en daarvoor in de plaats rijst of pasta eten. Koffie vervangen door thee. Natriumarme producten zijn niet geschikt, omdat het zout is vervangen door kalium.