Door ritmische bewegingen pompt je hart je bloed door je bloedvaten. Daardoor krijgen je verschillende organen voldoende bloed toegevoerd om goed te kunnen werken. Als je hart te weinig kracht heeft om voldoende bloed in je lichaam rond te pompen, dan spreken we van een verminderde pompfunctie van het hart. Ook wel hartfalen genoemd. Door hartfalen kunnen er verschillende stoornissen ontstaan in bijvoorbeeld je organen, weefsel en spieren.
Chronisch of acuut hartfalen: dit is het!
Als men het heeft over hartfalen, dan doelt men over het algemeen op chronisch hartfalen. Bij deze variant van hartfalen vermindert de pompfunctie van het hart geleidelijk. Vaak merk je daar in eerste instantie niets of weinig van. Dit komt mede doordat de klachten zoals vermoeidheid niet meteen aan een hartprobleem worden gekoppeld. Daarbij kan het lichaam de verzwakking van de hartspier lange tijd compenseren. Dit houdt je over het algemeen op de been totdat je hart zodanig verzwakt is dat de symptomen onvermijdelijk zijn. De mate waarin je last hebt van de verminderde functie van je hart, heeft dus te maken met de ernst van je hartfalen. De New York Heart Association (NYHA), hanteert de volgende richtlijn:
- Klasse I: je hebt geen klachten en merkt daardoor niet dat je hartfunctie achteruit is gegaan
- Klasse II: je hebt alleen klachten tijdens forse inspanning. Ook hierbij is het risico dat je onvoldoende opmerkt dat je last hebt van hartfalen
- Klasse III: je ervaart klachten bij matige dagelijkse inspanningen, zoals tijdens het schoonmaken of traplopen.
- Klasse IV: je hebt last van klachten tijdens lichte inspanning of zelfs tijdens rust.
Naast chronisch hartfalen kan je ook last hebben van acuut hartfalen. Hiervan is sprake als de pompfunctie van het hart plotseling niet meer functioneert.
Hartfalen: de oorzaken op een rij
Het onvermogen van het hart om voldoende bloed rond te pompen noemen we dus hartfalen; het hart faalt in zijn taak om te pompen. Hartfalen wil dus niet zeggen dat het hart te langzaam pompt, maar juist te zwak. Volgens de Hartstichting zijn er twee vormen van een verminderde pompfunctie van het hart:
- Systolisch hartfalen; de hartspier trekt niet krachtig genoeg samen waardoor het hart per hartslag minder bloed in het lichaam rondpompt dan normaal gesproken.
- Diastolisch hartfalen; de hartspier ontspant zich niet voldoende, waardoor het hart zich minder goed met bloed vlucht en er daardoor minder bloed beschikbaar is om goed rond te pompen.
In beide gevallen wordt er dus te weinig bloed in het lichaam rondgepompt. De oorzaak hiervan is bijna altijd een ziekte van het hart zelf. Het gaat dan bijvoorbeeld om een kwaal die de hartspier beschadigd. Veelvoorkomende oorzaken van een dergelijke beschadiging van de hartspier zijn:
Hartfalen; zo herken je de symptomen
Een verminderde pompwerking van het hart leidt tot bloedingsstoornissen van allerlei organen en weefsels. Hartfalen zal zich dan ook uiten in verschijnselen, die te maken hebben met afwijkingen in andere organen, zoals spiermoeheid of kortademigheid. Hartfalen is dus een aandoening waarvan de oorzaak weliswaar in het hart gelegen is, maar waarvan de verschijnselen zich elders in het lichaam uiten. Zodra de hartspier verminderd bloed rondpompt, treedt er elders in het lichaam een verstoring op in de zuurstofwisseling. Hartfalen is dus een gecompliceerd geheel van met elkaar samenhangende ziekte verschijnselen. Gewoonlijk hebben mensen met een verminderde pompfunctie van het last, de volgende klachten:
- Kortademigheid
- Vermoeidheid
- Vochtophoping waardoor je lichaamsgewicht toeneemt. De ophoping van het vocht is met name zichtbaar bij de onderbenen en enkels.
- Onrustige tijdens de nachtelijke uren en vaak uit bed gaan om te plassen.
Andere klachten die je kunt ervaren zijn:
- Koude handen en voeten
- Opgeblazen gevoel en een moeilijke stoelgang
- Verminderde eetlust en toch zwaarder worden
- Prikkelhoest
- Vergeetachtigheid en gebrek aan concentratie
Klachten zoals hierboven beschreven kunnen ook duiden op iets anders dan hartfalen, raadpleeg daarom altijd een arts als je langere tijd last hebt van vermoeidheid, kortademigheid of koude handen.
Dossiers
Aan de slag!
Aan de slag met je gezondheid! Koop voordelig wat je nodig hebt om je gezondheid te verbeteren.
Leestips
Hartslag & sport
Bij welke hartslag sport je optimaal?
