‘Zonder een steuntje in de rug ben ik verloren’

Prekash (48) uit Utrecht leeft zo’n twintig jaar met een posttraumatische stressstoornis. Dit is een psychische aandoening die is ingedeeld onder angststoornissen. De stressstoornis ontstaat als gevolg van ernstige stressgevende situaties, waarbij er sprake is van een levensbedreiging, ernstig lichamelijk letsel of een bedreiging van de fysieke integriteit. In het leven van Prekash is er duidelijk zo’n gebeurtenis aan te wijzen, namelijk de dag waarop hij in zijn huis werd neergeschoten door een overvaller.

‘In die worsteling ging het pistool af’
,,Op een woensdagmiddag ging de deurbel, terwijl ik net onder de douche vandaan kwam. Ik verwachtte niemand, maar omdat er altijd veel mensen bij mij over de vloer kwamen, dacht ik dat het wel een bekende zou zijn. Totdat ik een man met getrokken pistool in het trappenhuis zag staan. Ik probeerde hem naar buiten te werken, maar in die worsteling ging het pistool af en werd ik in mijn hoofd geschoten,’’ vertelt Prekash.

Rit naar het ziekenhuis
In een ambulance werd hij naar het ziekenhuis gebracht. Een rit die hij nog goed na kan vertellen, omdat hij de hele tijd is bijgebleven. ,,In het ziekenhuis werd voorspeld dat de hele rechterkant van mijn lichaam verlamd zou raken: van mijn hoofd tot aan mijn tenen. Ik geloofde dit, want tegen die tijd was de rechterkant van mijn gezicht al helemaal scheef getrokken.’’

Revalidatie
Na zijn tijd in het ziekenhuis vocht Prekash in een revalidatiecentrum verder om weer de oude te worden. ,,Ik had de beste specialisten en probeerde alles uit mijn revalidatie te halen. Zelfs in mijn pauzes trainde ik extra uren. Zo ben ik fysiek toch weer een beetje goed geworden. Ondanks dat mijn rechterkant altijd zwak blijft, werkt hij wel. Alleen met veel stress is deze kant heel slap,’’ vertelt Prekash.

Kogel
De kogel zit twintig jaar later nog steeds in zijn hoofd. In het ziekenhuis werd besloten om hem niet te verwijderen, omdat hij te diep zat en Prekash dan het risico liep invalide te raken. ,,Ik ben nu altijd bang dat de kogel gaat kruipen. De arts zegt dat ik me niet druk hoef te maken, omdat de kogel op het bot is gekomen en zich heeft ingekapseld in bindweefsel. Aangezien twintig jaar geleden alle botresten en botsplinters zijn verwijderd, kan de kogel in mijn hoofd verder geen kwaad.’’

Stemmen in mijn hoofd
Mentaal lijkt het voorval meer impact te hebben gehad op het leven van Prekash. ,,Ik kreeg op een gegeven moment last van schizofrenie. Zo hoorde ik continu stemmen in mijn hoofd en hallucineerde ik regelmatig. Dan dacht ik dat Andre van Duin op de televisie was, terwijl deze uitstond ofzo. Daarnaast was ik heel schrikkerig. Ik ben eigenlijk nooit bang geweest, maar als ik het geluid van de deurbel hoorde, dan schrok ik heel erg. Vooral als ik met niemand had afgesproken.’’

Depressieve periodes
,,Het zijn vooral periodes dat ik heel depressief ben. Als dingen tegenzitten of als ik weer aan het voorval denk, dan komt alles weer terug,’’ vertelt Prekash. Zo ging hij in 1998, 2000 en 2010 opnieuw in behandeling. ,,Vaak komt alles na twee of drie jaar weer terug. Dan krijg ik van die aanvallen, waarbij ik denk dat ik doodga. Achter elke boom zie ik dan een vijand en ik denk altijd dat iemand ergens vandaan komt. De enige plek waar ik me dan prettig voelde, was thuis op de bank.’’

Behandeld voor angststoornis
Prekash is verschillende keren behandeld voor zijn angststoornis. Zo is hij behandeld volgens de nieuwe EMDR-behandeling. Deze behandeling wordt gegeven aan getraumatiseerde mensen die nare gebeurtenissen willen verwerken, zoals oorlogsslachtoffers en vrouwen die zijn verkracht. De therapeut gaat dan met zijn vingers voor het gezicht van de cliënt heen en weer. De bedoeling is dat de diegene weer helemaal terug gaat naar de traumatische gebeurtenis en deze dan weer herbeleeft als een soort reconstructie. Vaak bleef de angststoornis voor Prekash dan even weg, maar kwam uiteindelijk weer terug.

Gouden combinatie
Niets blijkt zo goed te helpen als de voor Prekash gouden combinatie tussen zijn verzorgers en het medicijn Orap. Dit medicijn remt de effecten van de natuurlijk voorkomende stof dopamine in de hersenen, waardoor psychosen en onrust verminderen. ,,Ik heb een psycholoog, een psychiater, een begeleider en drie maatschappelijk werkers. Zij zijn ervoor om mij op het goede pad te houden. Ze kennen dan ook al mijn problemen en staan altijd voor me klaar. Zonder een steuntje in de rug ben ik verloren.’’

Geldbeheer
,,Daarnaast beheren zij ook mijn geld. Ik heb een bewindvoerder die mij elke week 70 euro zakgeld geeft waar ik van kan leven. Zo leer ik weer goed met geld omgaan,’’ vertelt Prekash. Door zijn posttraumatische stressstoornis is dit voor hem namelijk heel lastig. ,,Ik heb heel vaak het idee dat ik toch wel doodga of dat het leven zinloos is. In die roes gebeurde het regelmatig dat ik in een keer al mijn geld opmaakte aan gokken of drank, omdat ik dan toch dacht dat het mijn laatste dag was. Als ik dan de volgende dag gewoon weer wakker werd, dan was dat wel heel vreemd. Ik was er dan nog en al mijn geld was op.’’

Willen werken
,,Sinds ik ben ontslagen, leef ik van mijn WW-uitkering. Ondanks dat thuis op de bank zitten me een veilig gevoel geeft, zou ik graag weer willen werken. Alleen heb ik geen papiertje, ben ik al bijna vijftig en heb ik aan mijn rechterkant geen motoriek. Daarnaast heb ik nu zo’n vijftig keer gesolliciteerd en word ik steeds afgewezen. Zelfs een keer voor vrijwilligerswerk. En dan komt dat negatieve stemmetje weer die me vertelt dat ik toch niks kan. Nu heb ik het vinden van een baan eigenlijk een beetje opgegeven.’’

Leren leven met mijn stoornis
Prekash gaat een paar spannende maanden tegemoet, omdat hij in april gekeurd moet worden voor een vervolguitkering. ,,Mijn bewindvoerder zegt dat ik genoeg geld heb om ook de tijden door te komen als er op mijn uitkering wordt gekort, maar toch ben ik bang om mijn huis, mijn veilige plek, te verliezen. Juist nu het beter gaat met mijn angststoornis, omdat ik mezelf goed heb leren kennen en steeds beter leer leven met mijn stoornis.’’

Regelmatig leven helpt
Zo weet hij wat hij wel of niet moet doen om geruster te zijn, ondanks dat het soms lastig blijft om dit na te komen. ,,Ik vind het moeilijk om me te houden aan de afspraak dat ik twee biertjes per dag mag drinken. Daarnaast krijg ik vetophopingen door het medicijn Orap, waardoor ik soms twijfel om hem in te nemen. Ik merk dan gelijk dat ik onrustiger ben. Sinds het nieuwe jaar ben ik daarom begonnen met vier keer per week sporten, minder drinken en het regelmatiger innemen van mijn medicijnen. Ik voel me steeds een stukje beter worden en ik merk dat ik steeds beter kan leven met wat er is gebeurd.’’

Tekst: Michelle Sakkers